Trung Quốc phá dỡ 300 đập, đóng cửa nhà máy thủy điện nhỏ trên sông Xích Thủy, nhánh chính sông Dương Tử, để bảo vệ cá quý hiếm và khôi phục hệ sinh thái.
- Người dân truy đuổi bắt tài xế gây tai nạn liên hoàn
- VinFast miễn phí sạc điện toàn quốc từ 2/7/2025 đến 30/6/2027
- Bí quyết thành công của người Do Thái
Bước đi mạnh mẽ: 300 con đập và hơn 340 nhà máy thủy điện ngừng hoạt động
Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc đã phá dỡ 300 trong tổng số 357 con đập trên sông Xích Thủy và đóng cửa 342 trong 373 nhà máy thủy điện nhỏ. Đây là bước đi chưa từng có nhằm phục hồi dòng chảy tự nhiên và bảo vệ môi trường sinh thái đang suy thoái nghiêm trọng.
Sông Xích Thủy, dài hơn 400 km, chảy qua ba tỉnh Vân Nam, Quý Châu và Tứ Xuyên, vốn là nơi sinh sống cuối cùng của nhiều loài cá bản địa quý hiếm. Trước đây, các đập và nhà máy chặn dòng khiến một số đoạn sông khô cạn, gãy đứt hành lang di cư của cá và phá vỡ chu kỳ sinh sản tự nhiên.
Cá tầm Dương Tử: Từ bờ tuyệt chủng đến hy vọng hồi sinh
Một trong những dấu hiệu tích cực nhất của chương trình là sự trở lại của cá tầm Dương Tử, loài từng bị tuyên bố tuyệt chủng ngoài tự nhiên năm 2022. Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Thủy sinh học Trung Quốc do ông Lưu Phi dẫn dắt đã thả cá tầm xuống sông Xích Thủy trong năm 2023 và 2024.
Đáng chú ý, vào tháng 4/2025, nhóm đã thả 20 cá thể trưởng thành tại Quý Châu. Chỉ vài tuần sau, các nhà khoa học đã ghi nhận hiện tượng đẻ trứng tự nhiên và sự xuất hiện của cá con – dấu hiệu cho thấy môi trường sông đang dần trở lại trạng thái phù hợp cho sinh sản.
Theo ông Lưu Phi, thành công này là kết quả trực tiếp của việc tháo dỡ đập, trả lại dòng sông một phần nhịp sống tự nhiên đã mất.
Phục hồi dòng sông: Không chỉ phá đập mà còn thay đổi tư duy
Ngoài việc tháo dỡ công trình, Trung Quốc còn áp dụng hàng loạt biện pháp đồng bộ nhằm bảo vệ hệ sinh thái sông Dương Tử:
- Lệnh cấm đánh bắt cá trong 10 năm (bắt đầu từ năm 2020)
- Cấm khai thác cát trên sông
- Kiểm soát nghiêm ngặt chất lượng nước
Giáo sư Chu Kiến Quân (Đại học Thanh Hoa) nhận định, việc ngừng hoạt động thủy điện không nhất thiết phải phá bỏ hoàn toàn công trình, mà cần điều chỉnh cách vận hành để ưu tiên yếu tố sinh thái thay vì tối đa hóa sản lượng điện.
Kết quả ban đầu tích cực, tương lai cần theo dõi sát sao
Theo báo cáo từ các cơ quan môi trường, chất lượng nước ở sông Dương Tử và các nhánh, bao gồm sông Xích Thủy, đã được cải thiện rõ rệt. Hệ sinh thái thủy sinh đang tái thiết lập cân bằng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi của các loài cá quý.
Chính phủ Trung Quốc hiện đang tiếp tục theo dõi sát sao tình hình, mở rộng các chương trình bảo tồn, và nghiên cứu thêm các phương án kết hợp giữa phát triển kinh tế – năng lượng và bảo vệ thiên nhiên.
Dự án khôi phục sông Dương Tử không chỉ mang ý nghĩa bảo vệ môi trường, mà còn là biểu tượng cho sự thay đổi trong tư duy phát triển của Trung Quốc: từ khai thác cạn kiệt sang bảo tồn bền vững.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái sinh học toàn cầu, mô hình này có thể trở thành bài học giá trị cho nhiều quốc gia đang đối mặt với mâu thuẫn giữa phát triển và bảo tồn.
Theo: Tin 360
