Trung Quốc phá đập sông Dương Tử để cứu hệ sinh thái thủy sinh -

Trung Quốc phá đập để hồi sinh sông Xích Thủy, cứu đa dạng sinh học bị đe dọa nghiêm trọng. Đây là dấu mốc quan trọng cho chiến lược chuyển đổi từ thủy điện sang bảo tồn sinh thái.

Trung Quốc phá đập – Hồi sinh sông Xích Thủy

Ngày 11/7, báo Interesting Engineering đưa tin: Trung Quốc đã tháo dỡ 300/357 con đập và đóng cửa hơn 90% nhà máy thủy điện nhỏ trên sông Xích Thủy – một phụ lưu quan trọng ở thượng nguồn sông Dương Tử. Dòng sông dài hơn 400 km này chảy qua ba tỉnh: Vân Nam, Quý Châu và Tứ Xuyên.

Đây là một phần trong kế hoạch khôi phục sinh thái quy mô lớn nhất từ trước đến nay của Trung Quốc, nhằm khôi phục dòng chảy tự nhiên, tái kết nối tuyến di cư sinh sản của các loài cá và phục hồi hệ sinh thái đặc hữu.

Cá tầm Dương Tử – Hy vọng sống lại sau tuyên bố tuyệt chủng

Từng được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xác nhận tuyệt chủng ngoài tự nhiên vào năm 2022, cá tầm Dương Tử nay đang có cơ hội sống lại.

Năm 2023 và 2024, nhóm nghiên cứu của ông Liu Fei thuộc Viện Thủy sinh học (Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc) đã thả hai lứa cá tầm nuôi ra sông Xích Thủy. Tháng 4/2025, thêm 20 cá thể trưởng thành được thả để kiểm tra khả năng sinh sản tự nhiên.

Kết quả bước đầu cho thấy trứng đã nở thành công, cá con phát triển tốt – mở ra hy vọng phục hồi một trong những loài cá quý hiếm nhất Trung Quốc.

Trung Quốc ưu tiên đa dạng sinh học thay vì sản lượng thủy điện

Chiến dịch tháo dỡ đập là một phần trong chiến lược sinh thái rộng lớn hơn:

Cấm đánh bắt cá trên toàn bộ sông Dương Tử trong 10 năm, từ 2020.
Hạn chế khai thác cát, vốn là nguyên nhân gây xói mòn và hủy hoại lòng sông.
Thắt chặt quy trình đánh giá môi trường cho các dự án thủy điện mới.

Tại tỉnh Tứ Xuyên, hơn 5.100 nhà máy thủy điện đã được rà soát vào cuối năm 2021. Kết quả: 1.223 nhà máy bị buộc đóng cửa do không đạt tiêu chuẩn sinh thái.

Trọng tâm của chính sách này không chỉ là bảo vệ cá mà là phục hồi toàn bộ chuỗi sinh học, từ động vật không xương sống, lưỡng cư cho đến hệ thực vật thủy sinh.

Chất lượng nước cải thiện rõ rệt sau khi tháo đập

Dữ liệu quan trắc mới nhất cho thấy: nồng độ oxy hòa tan trong nước tăng, nhiệt độ nước ổn định hơn – tạo điều kiện thuận lợi cho thủy sinh vật sinh trưởng.

Khai thác cát trái phép giảm mạnh, nhiều loài bản địa từng biến mất đang quay trở lại. Các chuyên gia nhận định, nếu duy trì ổn định, sông Xích Thủy có thể trở thành mô hình phục hồi sinh thái tiêu biểu tại châu Á.

Một bước ngoặt trong tư duy phát triển

Việc phá bỏ hơn 300 con đập là bước đi chưa từng có trong lịch sử phát triển thủy điện Trung Quốc – cho thấy sự thay đổi mạnh mẽ trong cách tiếp cận: từ khai thác tối đa tài nguyên sang bảo tồn cân bằng, dài hạn.

Sông Dương Tử – con sông dài nhất châu Á – hiện là trung tâm của chiến lược sinh thái quốc gia. Nhiều con sông từng bị công nghiệp hóa đang được xem xét để phục hồi trạng thái tự nhiên.

Giới chuyên gia quốc tế đánh giá, đây là bài học đáng tham khảo cho nhiều quốc gia đang phải trả giá vì phát triển thủy điện thiếu bền vững.

Theo Tin 360

Lượt xem bài viết: 65