Trump áp thuế 30% lên EU và Mexico, đẩy chiến tranh thương mại lên cao trào

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/7/2025 tuyên bố áp thuế 30% đối với hàng hóa nhập khẩu từ EU và Mexico, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8. Động thái này đánh dấu bước leo thang mới trong chiến tranh thương mại toàn cầu, khiến thị trường tài chính chao đảo và các chuỗi cung ứng đứng trước nguy cơ đứt gãy.

Trump mở rộng mặt trận thuế quan

Trong thông báo đăng trên nền tảng Truth Social vào tối 12/7, Tổng thống Donald Trump công bố mức thuế 30% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) và Mexico, sau khi các cuộc đàm phán thương mại song phương không đạt được đột phá.

Đây là bước đi tiếp theo sau loạt biện pháp tương tự áp lên Canada (35%), Nhật Bản và Hàn Quốc (25%), Brazil và đồng nhập khẩu (50%), cũng như các mức thuế từ 20%–40% với một số quốc gia Đông Nam Á.

“Chúng ta không thể tiếp tục để các quốc gia khác hưởng lợi mà không có sự công bằng,” Trump viết, khẳng định chính sách “Nước Mỹ trên hết (America First)” sẽ được duy trì đến cùng.

EU và Mexico gặp khó trong đàm phán

EU – đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của Mỹ – đã kỳ vọng đạt được thỏa thuận giảm thuế công nghiệp về 0%, tương tự như hiệp định mà Mỹ đang theo đuổi với Anh. Tuy nhiên, bất đồng nội bộ khiến nỗ lực này thất bại trước hạn chót ngày 1/8.

Đức, quốc gia có ngành công nghiệp ô tô phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ, kêu gọi thỏa thuận nhanh chóng. Trong khi đó, Pháp tỏ ra cứng rắn, cảnh báo không nên nhượng bộ đơn phương trước sức ép của Mỹ.

Mexico – đối tác thương mại lớn thứ ba của Mỹ với kim ngạch gần 900 tỷ USD năm 2024 – cũng không thể đạt được thỏa thuận thương mại mới. Chính phủ Mexico cho biết đang cân nhắc các biện pháp trả đũa thương mại tương xứng, trong đó có việc tăng thuế nhập khẩu xe hơi và nông sản Mỹ.

Tác động nặng nề đến kinh tế toàn cầu

Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Mỹ, các mức thuế mới đã giúp nước này thu về hơn 100 tỷ USD tiền hải quan trong năm tài chính tính đến tháng 6/2025. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo lợi ích ngắn hạn này đi kèm với những rủi ro kinh tế nghiêm trọng.

Các mô hình dự báo cho thấy nếu duy trì mức thuế hiện tại, lạm phát Mỹ có thể tăng 1,6%, còn GDP giảm gần 432 tỷ USD đến hết nhiệm kỳ Trump.

Tại châu Âu, ngành ô tô và điện tử chịu ảnh hưởng mạnh nhất. Các nhà sản xuất xe Đức đối mặt với nguy cơ mất thị phần tại Mỹ. Trong khi đó, nông sản và năng lượng từ Mexico có thể bị sụt giảm mạnh do giá thành tăng cao.

Ở chiều ngược lại, người tiêu dùng Mỹ có thể sớm phải trả giá đắt hơn cho xe hơi, thực phẩm và thiết bị điện tử.

Cộng đồng quốc tế cảnh báo hậu quả lan rộng

Liên minh châu Âu đang nghiên cứu áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, bao gồm áp hạn ngạch nhập khẩu và thuế trả đũa. Tuy nhiên, do chia rẽ nội bộ, chưa có quyết sách thống nhất nào được đưa ra.

Nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có IMF và WTO, đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ chiến tranh thương mại toàn diện, có thể đẩy chuỗi cung ứng toàn cầu vào hỗn loạn, làm suy yếu đà phục hồi kinh tế hậu đại dịch.

Trong khi đó, các nước như Canada, Brazil và Hàn Quốc đang nỗ lực đàm phán cấp tốc để tránh bị cuốn vào vòng xoáy thuế quan mới của Mỹ.

Việc áp thuế 30% lên EU và Mexico là tín hiệu rõ ràng cho thấy chính sách đối ngoại kinh tế của chính quyền Trump đang bước vào giai đoạn cứng rắn hơn. Với hạn chót 1/8/2025 ngày càng đến gần, áp lực đang dồn lên bàn đàm phán tại Brussels và Mexico City.

Giới phân tích cho rằng nếu không có bước đột phá trong vài tuần tới, thế giới có thể chứng kiến một cuộc xung đột thương mại toàn cầu mới – sâu sắc hơn, dai dẳng hơn và khó kiểm soát hơn so với giai đoạn 2018–2019.

Theo: Tin360