Muối mắm truyền thống đang dần thay thế sản phẩm công nghiệp trong căn bếp nhiều gia đình Việt. Nhiều người tin rằng trở về nguyên bản sẽ tốt cho sức khỏe hơn. Nhưng các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo: không nên tuyệt đối hóa, mà cần sử dụng có chọn lọc và hiểu biết.
- Người Thầy giáo – Mắt xích giữa ba thời đại
- Hai người Trung Quốc đi lạc giữa quốc lộ, hé lộ cú lừa “việc nhẹ lương cao”
- Cảnh báo cuộc gọi nhá máy đầu số 022, 024, 028 – Mánh khóe lừa đảo tinh vi
Từ thói quen đến thay đổi căn bếp
Hai tháng qua, chị An Vy (Đà Nẵng) đã bỏ hoàn toàn các loại gia vị công nghiệp. Bắt đầu từ một video phân tích nước mắm, chị chuyển sang dùng mắm cốt, muối hạt, gia vị tự làm.
“Mắm cốt mặn gắt nhưng đậm vị cá, tôi yên tâm hơn khi nêm nếm cho gia đình”, chị nói.
Xu hướng “detox bếp” này đang lan nhanh trên mạng xã hội. Nhiều người chia sẻ về việc bỏ mắm đóng chai, muối tinh luyện, quay về với mắm cốt từ làng nghề, muối biển phơi lu đất… Việc “ăn sạch” dần trở thành tiêu chuẩn trong nấu ăn hiện đại.
Muối thô có gì khác muối tinh?
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Thủy – Phó khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đà Nẵng – muối tinh luyện chứa 97–99% natri clorua, thường được bổ sung i-ốt. Tuy nhiên, quá trình tinh chế đã loại bỏ gần hết các khoáng chất tự nhiên như magie, kali, kẽm…
Ngược lại, muối thô (muối biển) giữ được nhiều vi chất, vị dịu nhẹ, ngọt hậu. Dùng đúng cách – bảo quản khô ráo, tránh nhiễm bẩn – muối thô giúp cơ thể bổ sung vi khoáng với hàm lượng phù hợp.
Nước mắm truyền thống khác gì nước chấm?
TS Trần Bá Thoại – Ủy viên Hội Nội tiết – Đái tháo đường Việt Nam – nhấn mạnh: nước mắm truyền thống được ủ từ cá và muối, trong khi “nước mắm công nghiệp” thực chất chỉ là nước chấm pha chế từ dịch cá, nước, phụ gia và hương liệu.
Theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5107:2003), nước mắm được đánh giá qua độ đạm toàn phần (≥10°N). Mắm cốt có thể đạt đến 40–50°N, cao hơn rất nhiều so với nước chấm trên thị trường, vốn chỉ dưới ngưỡng này.
FAO cũng khẳng định: dưới 10°N, sản phẩm không được gọi là nước mắm.
Ăn nguyên bản – lợi hay hại?
Bác sĩ Thủy lưu ý: xu hướng trở về mắm muối nguyên bản là tích cực, nhưng cần chọn sản phẩm rõ nguồn gốc. Mắm cốt không bảo quản đúng dễ nhiễm khuẩn. Muối thô không xử lý kỹ có thể chứa kim loại nặng.
Do đó, chỉ nên chọn từ làng nghề uy tín, có kiểm định. Dùng đúng lượng theo nhu cầu là điều quan trọng nhất.
“Dù là muối thô hay tinh, dùng nhiều đều hại thận. Mắm truyền thống quá mặn cũng cần dùng có kiểm soát”, bác sĩ Thủy nhấn mạnh.
Sống lành mạnh: Chọn lọc, không cực đoan
Việc chọn mắm cốt, muối thô phản ánh sự quan tâm sức khỏe ngày càng cao của người tiêu dùng. Nhưng theo chuyên gia, không nên thần thánh hóa bất kỳ loại gia vị nào.
Muối mắm truyền thống có lợi nếu sử dụng hợp lý, kết hợp chế độ ăn cân bằng, sạch và đủ chất. Đó mới là nền tảng của sức khỏe bền vững.
Theo Tin 360
