Trong bối cảnh căng thẳng công nghệ leo thang giữa hai siêu cường Mỹ – Trung Quốc, Đông Nam Á được nhận định đang nắm trong tay cơ hội chiến lược hiếm có – nếu duy trì lập trường trung lập một cách khôn khéo và chủ động thúc đẩy năng lực công nghệ nội khối
- CSGT sẽ có trung tâm giám sát 24/7: Tư duy mới trong quản lý giao thông
- 15.000 lính Ukraine bị bao vây tại Kostiantynivka giữa làn sóng tấn công từ Nga
- Bắt Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Lê Đức Giang vì cấp phép sai quy định
Trung lập – chiến lược thông minh giữa căng thẳng Mỹ – Trung
Tại hội nghị công nghệ East Tech West 2025 do CNBC tổ chức, nhiều chuyên gia nhận định rằng Đông Nam Á nên tiếp tục duy trì vị thế trung lập trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu, đặc biệt giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông Julian Gorman – Giám đốc khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của GSMA – cho rằng việc đứng về một phe có thể khiến khu vực chịu rủi ro về kinh tế và chính trị, trong khi lập trường trung lập sẽ giúp Đông Nam Á tối ưu hóa lợi ích từ cả hai bên.
Theo ông Gorman, Đông Nam Á nên ưu tiên thống nhất các tiêu chuẩn công nghệ trong nội khối, phát triển hệ sinh thái riêng để tránh bị chia rẽ bởi ảnh hưởng từ bên ngoài. Quan điểm này nhấn mạnh rằng, bằng cách tập trung vào nội lực, các quốc gia trong khu vực có thể vừa duy trì quan hệ tốt với cả Washington lẫn Bắc Kinh, vừa giảm thiểu tác động tiêu cực từ cạnh tranh địa chính trị.
Tận dụng tối đa lợi thế từ hai siêu cường
Mỹ vẫn là quốc gia dẫn đầu về phần cứng công nghệ, đặc biệt là các dòng chip AI cao cấp của Nvidia. Mặc dù bị hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc, nhưng các sản phẩm này vẫn được cung cấp cho các thị trường Đông Nam Á – tạo điều kiện để khu vực tiếp cận sớm với công nghệ tiên tiến. Theo ông George Chen, Giám đốc điều hành của The Asia Group, đây là cơ hội vàng để Đông Nam Á phát triển năng lực công nghệ, thay vì đứng ngoài cuộc đua.
Đồng thời, ông Chen cũng nhận định rằng Trung Quốc sẽ sớm tung ra các giải pháp AI giá rẻ trong 5–10 năm tới, có thể tạo ra sự thay đổi lớn trong cán cân công nghệ toàn cầu. Trước xu thế này, các quốc gia Đông Nam Á nên tiếp tục duy trì chiến lược “cân bằng lợi ích”, không vội chọn phe, mà nên khai thác hiệu quả cả nguồn lực phần cứng từ Trung Quốc và phần mềm, hạ tầng từ Mỹ.
Cơ hội phát triển công nghệ nội địa
Bên cạnh việc hưởng lợi từ bên ngoài, Đông Nam Á đang sở hữu nhiều yếu tố thuận lợi để thúc đẩy phát triển công nghệ nội khối. Với dân số trẻ, chi phí R&D thấp và hệ sinh thái khởi nghiệp năng động, khu vực hoàn toàn có thể trở thành trung tâm ứng dụng AI của thế giới.
Malaysia là một ví dụ điển hình, khi bang Johor nổi lên như trung tâm dữ liệu và AI quy mô khu vực nhờ lợi thế chi phí và hạ tầng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để tăng tốc, khu vực cần có chiến lược thu hút các công ty công nghệ toàn cầu, học hỏi và chuyển giao công nghệ để nâng cao năng lực nội địa – tương tự như cách Trung Quốc đã từng làm trong quá khứ.
Vai trò chủ động trong xây dựng chính sách AI
Đông Nam Á không chỉ đóng vai trò trung lập về công nghệ, mà còn có cơ hội trở thành người kiến tạo luật chơi mới trên bản đồ AI toàn cầu. Singapore hiện đã đi đầu với “Khung trách nhiệm chung” để ngăn chặn gian lận công nghệ và đảm bảo an toàn trong phát triển trí tuệ nhân tạo. Đây là minh chứng rõ ràng về tiềm năng dẫn dắt chính sách công nghệ trong khu vực.
Hiện nay, khi Mỹ và nhiều quốc gia vẫn chưa có khung pháp lý cụ thể cho AI, các nước Đông Nam Á có thể phối hợp xây dựng một bộ quy định chung – từ đó tạo tiếng nói chung tại các diễn đàn công nghệ quốc tế và bảo vệ lợi ích khu vực trong dài hạn.
Trung lập để vươn lên
Với vị trí địa chính trị đặc biệt và tiềm năng công nghệ đang lên, Đông Nam Á đang đứng trước thời điểm then chốt để khẳng định vai trò trong kỷ nguyên số. Việc duy trì lập trường trung lập, linh hoạt tận dụng cơ hội từ cả Mỹ và Trung Quốc, đồng thời tăng cường xây dựng năng lực nội khối và chính sách AI thống nhất – sẽ là chìa khóa giúp khu vực không chỉ tồn tại, mà còn vươn lên mạnh mẽ trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.
Theo: MUC News
