Muốn dạy con tự tin, đừng chỉ động viên suông. Hãy bắt đầu từ việc trao quyền lựa chọn và lắng nghe tiếng nói bên trong của con trẻ.
- 5 nguyên tắc vàng để nuôi dạy con đúng cách
- AI thay thế con người – Trường học nên dạy gì để không tụt hậu?
- Giao tiếp – cơ chế và bài học từ tâm lý đám đông
Yêu con, nhưng có đang làm thay con?
Trong hành trình nuôi dạy con, không ít cha mẹ mang tâm lý “quyết định thay cho con mọi việc” với niềm tin rằng: “Cha mẹ biết điều gì tốt nhất.” Trẻ chưa kịp nói đã bị ngắt lời. Trẻ chưa kịp thích đã được sắp đặt. Từ món ăn, bộ đồ, đến bạn chơi, trường học, ngành nghề – tất cả được quyết định với danh nghĩa yêu thương và bảo vệ.
Tuy nhiên, để dạy con tự tin, điều đầu tiên cần làm không phải là bao bọc, mà là trao cho con quyền được chọn, được sai và được học từ chính lựa chọn của mình.
Khi trẻ không được lựa chọn – sự tự tin dần biến mất
Một đứa trẻ bị quyết định thay từ nhỏ thường lớn lên với nhiều điểm yếu đáng lo ngại:
Mất khả năng bày tỏ quan điểm: Vì quen nghe theo, trẻ không dám nói ra suy nghĩ thật.
Sợ sai: Trẻ né tránh lựa chọn vì lo bị chê trách nếu kết quả không như mong muốn.
Thiếu bản lĩnh: Khi không được luyện tập ra quyết định, trẻ dễ bị chi phối bởi người khác.
Không cảm thấy làm chủ cuộc sống: Trưởng thành trong sự sắp đặt, nhiều người trẻ bối rối khi phải tự lập, vì chưa từng quen “nghe chính mình”.
Một đứa trẻ như vậy không thể tự tin, vì các em chưa từng có cơ hội rèn luyện điều đó.
Muốn dạy con tự tin – hãy cho con quyền quyết định
Ngược lại, nếu được cha mẹ khuyến khích tham gia vào quyết định từ nhỏ, trẻ sẽ:
- Biết rõ bản thân muốn gì: Những lựa chọn nhỏ như mặc gì, đọc gì… giúp trẻ kết nối với nội tâm.
- Tin vào chính mình: Khi ý kiến được tôn trọng, trẻ hiểu rằng mình có giá trị.
- Chịu trách nhiệm với hành động: Trẻ học được rằng quyền lựa chọn đi kèm trách nhiệm.
- Phát triển tư duy độc lập và quyết đoán: Đây là nền tảng của sự tự tin và bản lĩnh.
- Dạy con tự tin không phải là một bài giảng, mà là chuỗi hành động lặp lại hằng ngày, bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt.
Gợi ý cách dạy con tự tin qua lựa chọn
Cha mẹ có thể áp dụng những cách đơn giản sau để trao quyền mà vẫn đảm bảo định hướng cho con:
Đặt câu hỏi thay vì ra lệnh:
“Hôm nay con muốn mặc áo nào?”
“Con thích đi công viên hay thư viện cuối tuần này?”
Hỏi ý kiến trong sinh hoạt gia đình:
“Con nghĩ nên tổ chức sinh nhật thế nào?”
“Con muốn làm món gì cho bữa cơm tối?”
Tôn trọng lựa chọn – kể cả khi con chọn sai:
Đừng vội can thiệp hay trách mắng. Hãy xem đó là cơ hội để con học hỏi.
Phân tích sau mỗi quyết định:
Giúp con nhìn lại kết quả và rút kinh nghiệm – đó chính là bài học sâu sắc nhất.
Lựa chọn là chiếc chìa khóa mở ra sự tự tin
Khi trẻ được tham gia vào quyết định của chính mình, các em dần xây dựng được ý thức làm chủ và lòng tự trọng. Trẻ hiểu rằng mình có thể đưa ra lựa chọn, chịu trách nhiệm, và từ đó tự tin hơn trong việc sống với chính mình – chứ không phải sống để làm hài lòng người khác.
Cha mẹ càng tin tưởng, trẻ càng mạnh mẽ. Trẻ càng được lắng nghe, càng dễ lắng nghe lại. Sự tự tin đó không ồn ào, không giả tạo, mà vững chắc – vì được vun đắp từ sự thật rằng: mình có tiếng nói, mình có quyền lựa chọn, và mình xứng đáng.
Tự tin không tự nhiên mà có – nó được nuôi dưỡng mỗi ngày
Dạy con tự tin không nằm ở lời khuyên suông hay những khóa học đắt đỏ. Nó đến từ cách cha mẹ tương tác với con hằng ngày – bằng sự tôn trọng, lắng nghe và trao quyền.
Hãy nuôi dạy con không chỉ biết nghe lời – mà còn biết nghe mình. Không chỉ biết theo lệnh – mà còn biết lựa chọn. Vì một đứa trẻ có quyền chọn hôm nay, sẽ là một người trưởng thành bản lĩnh và tự tin ngày mai.
Theo: Mucnews
